-->

Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda

Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda - Selamat datang di blog Info Mimpi, Info kali ini adalah tentang Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda !! Semoga tulisan singkat dengan kategori 2018 !! Naskah Kuno !! Naskah Sunda Kuno !! ini bermanfaat bagi anda yang membutuhkan. Dan untuk anda yang baru berkunjung kenal dengan blog sederhana ini, Jangan lupa ikut menyebarluaskan postingan bertema Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda ini ke social media anda, Semoga rezeki berlimpah ikut di permudahkan sang khalik yang maha kuasa, Selengkapnya lansung lihat infonya dibawah -->


Sewaka Darma. Perpusnas
[Historiana] - Berikut ini naskah Sewaka Darma. Naskah Sewaka Darma termasuk salah satu dari sepuluh naskah Ciburuy, salah satu “kabuyutan” pada masa Sunda Kuno. Kabuyutan Ciburuy adalah tempat menuntut agama kaum intelektual masa dulu, kini terletak di Bayongbong, Garut, Jawa Barat.

Naskah ini diberi nama register Kropak 408. Orang pertama yang mengumumkan naskah ini adalah Saleh Danasasmita dkk tahun 1987. Naskah ini tertera pada daun rontal yang ditoreh oleh peso pangot, pisau khusus untuk menulis pada daun, bambu, atau kayu. Huruf dan bahasa yang dipakai adalah Sunda Kuno. Bentuknya puisi. Naskah ini terdiri dari 37 helai daun rontal, 74 halaman, dan hanya 67 halaman yang terisi.

Penulis naskah ini, seperti yang tertulis pada naskah bersangkutan, adalah wanita bernama Buyut Ni Dawit yang bertempat tinggal di batur (pertapaan) Ni Teja Puru Bancana di Gunung Kumbang. Tak dapat diketahui kapan teks ini dibuat, namun para ahli menilai naskah ini dibuat pada abad ke-15.

Ini kawih panyaraman/ Pikawiheun ubar keueung/ Ngarana pangwereg darma/ Hawakaneun sang sisya/ Nu huning sewakadarma.

Inilah Kawin Panyaraman untuk disenandungkan sebagai obat rasa takut, artinya peneguh darma, guna membentuk keyakinan diri. Yang paham Sewaka Darma

Anaking mulah mo yat-yatna/ Reungeu sabda sang pandita/ Ingetkeun hayuwa lali/ Teher nging ngenak-ngenak rasa/ Ngarana ngapakeun tali

Anaku, jangan sampai tidak waspada. dengarkan sabda pandita, ingat-ingat jangan sampai lupa, lalu simak dalam perasaan terdalam. Namanya menguatkan ikatan.

Ingetkeun na dasa sila/ Iseueuskeun na panca sakit/ Iyan ta ningkahkeun raga/ Mayahkeun sarira/ Ngalekaskeun suku tangan

Suku milang awak urang/ Lamun salah lengkah/ Eta matak urang papa/ Leungeun lamun salah cokot/ Eta matak urang papa/ Ceuli lamu salah denge/ Eta matak urang papa/ Panon lamun salah jeueung/ Eta matak urang papa/ Irung lamun salah ambeu/ Eta matak urang papa/ Sungut lamun salah hakan salah inum/  Manguni salah nu sabda/ Lamun sabda teutuhu/ Lamun lain sabda jati/ Lamuna hamo rahayu/ Lamun tiis bawana/ Eta nu disalahkeun/ Nu maka papa kalesa/ Sanyarah na angen-angen.

Kaki ialah bagian badan kita, Jika salah dalam langkah, Itu akan menyebabkan kita sengsara. Tangan apabila salah ambil, itu akan menyebabkan kita sengsara. Telinga kalau salah dengar, Itu akan menyebabkan kita sengsara. Mata kalau salah lihat, Itu akan menyebabkan kita sengsara. Hidung kalau salah cium, Mulut kalau salah minum juga salah bicara, kalau bicara tidak jujur, kalau bicara tidak sebenarnya, kalau tidak menyelamatkan, kalau merusak caranya, Itu yang disalahkan Yang membuat penderitaan Hanya berangan-angan.

Sapamilang pengeusi raga/ Nu dipiawak sarira/ Eta nu matakak malalat/ Eta nu ngindit ngarampid/ Nu maanan kana kawah.

Seluruh anggota tubuh, yang membentuk diri kita, itulah penyebab kita terjerat, itulah yang menyeret dengan paksa, yang menjerumuskan kita ke dalam kesengsaraan (neraka)

Lamun salah di kreti/ Hala hedap hala tineung/ Hiri dengki kasakalih/ Makeya neluh ngaracun/ Ngagunaan mijaheutan/ Sakara ning hedap dusta/ Mati-mating na wong sadu/ Ja barya hanteu dosa/ Sinengguh inyana dusta.

Apabila salah dalam perilaku, Buruk itikad dan buruk pikiran, Iri dengki kepada orang lain, Sampai-sampai mengeluh,meracuni, mengguna-gunai dan menyakiti hati, Setiap yang mendorong itikad jahat, apalagi benar berdusta Itulah yang disebut kejahatan sebenarnya.

Utun anaking sumangir/ Mulah mo yatna-yatna/ Anaking sewa sogata/ Ayeuna datang ka mangsa/ Ketepi ma sandi pati/ Datang ka salaka hurip/ Kajeueung kingkila/ Anggeus awas na kapramanaan/ Kadenge antag-antagan/ Kingkila buyut dek mangkat/ Nu dek ninggalkeun kahanan.

Dora sanggeus dibukakeun / Jalan anggeus dicaangan / Mulah sawah geuning bijil / Sora dora larangan / Samecat sanghyang atma / Sadeuri sanghyang hurip / Lungga sanghyang premana/Moksah aci wisesa/Maka ti sarira/Anggeus di ranti kurungan

Gerbang telah dibukakan, Jalan telah diterangi, Jangan...., Suara pembuka gerbang, Terlepasnya sang jiwa, ....

Lunyay betan demas pindah/ Betan kunang-kunang leumpang/ Kadi kuwung-kuwung metu/ Betan panah ka luhur/ Betan sekar pamujaan/ Betan katumbiri jadi/ Kadi bulan ngagantaran/ Betan panonpoe sabijilna

Hanteu nu diheureuyanan/  Na musuh anggeus kalalar/ Kaliwat reya nu kawah/ Anggeus kaleumpangan/ Kapungkur batu kacakup/ Sang Yama tesa sumembah/ Nyeueung atma ngalalar/ Katon sakti di nyimbah wasa dora/ Kala magahan jalan kana kasorgaan.

Tuluy nyorang beunang nyayu/ Tajur pinang/ Kumara sinar hanjuang/ Sasipat mata handeuleum/ Salaput beuheung tatali kayu widuri/ Manyara deung kembang bulan/ Wera tumpang wera lancer/ Kembang soka kapuracata/ Kembang tere rane/ Jahe singungu hanoja/ Dilem padma putih/ Mendadaki kembang susun/ Kembang menur kembang bunga pala/ Dara puspa kembang puspa gading/ Malati kembang huru kajut/ Kembang dongdoman/ Kembang teleng bunga hireng/ Kasumba deung kapuracata/Deung kembang jaman katilu/ Ki saruni keling kembang cina janaraya

Geura salin papakeyan/ Panganggo yeuh boeh rampes/ Ragala boeh larang/ Disasarah pipinggir taluki renggi/ Rawito waya sinbur sinyaja/ Disebutkan jamar tali katela/ Dikeris rusa malela.

Beuteung reueus ku sakitu/ Bogoh ku nyeuseupan inya/ Nyeuseup sarining kembang/ Udana bangbara tunggul/ Seyahna bangbara kumbang/ Paktisori jaga ma di dewa/ Engang deung tiwwan/ Sireupeun deung teuweul kaak/ Seyahna ku sorana/ Sada haja-haja nu becet

Kapisarengseng kapicengceng/ Kapiroel kapigimba/ Kapicengcang kapibarung indung singgul/ Larina karasana/ Kasidi sabwana magawa hayu/ Sedahan marepehan ti kayanangan.

Lamun barta di tihang beusi/ Ditelar ku purasani/ Dipamikulan ku malela/ Dilayeusan teja putih/ Diwilahan tambaha sukla/ Dihateupan ku salaka/ Dituruban ku pirak kapas.

Dililinggaan ku manik/ Diukir ditiru kembang/ Mitumpang meru kacana/ Diukir dinanangankeun/ Kaluhur naga palayu/ Kateyoh naga puranteng/ Ditengah naga patengteng/ Merak ngigel dipuncakna/ Eunteup gawa until saka/ Dipiwastan demas kolot/ Disareyan ku panamar/ Dijeujeutan demas ngora/ Ditatapkan cundiga/ Dibalay kadi kapintas/ Dipipinggir rustalisan.

Anggeus uga kalambar/ Diuk dipalangka demas/ Saraga beunang ngalukis/ Dikasuran kamogiti/ Dikasangan boeh larang/ Kulambuna lungsir keling.

Nanggapan sada canang/ Sada gangsa tumpang kembang/ Sada kumbang tarawangsa ngeuik/ Sada titilaring bumi/ Sada tatabeuhan jawa/ Sada gobeng direksa calintuh di anjung/ Sada handaru kacapi langa/ Sada keruk sagung.

Beuteung bogoh ku sakitu/ Tapak sapu beres keneh/ Barentik marat nimurkeun/ Manah pupus ku tikukur/ Manah saar ku titiran/ Maryagat ku tapak jalak/ Dyawuran kembang ungra/ Misanak jati rupa/ Kalumbi lungsi dewangga/ Beunang nyulam ku haremas.

Anggeus salin papakeyan/ Rampes beunang babasahan/ Titip linyih huis damis/ Dadar lesang/ Haji pantes listuhayu/ Mahardika ngalagena/ Durgahena maragancayan

Anggeus mulih jati rupa/ Muliya teja madilah/ Kaminyar teu kapademan/ Sakitu eta byaktana/ Nu tuhu mangun hayu/ Laksana miguna tapa/ Nuturkeun saur nu tuhu/ Mapay sabda nu bisa/ Kena tutur kawastwanana.

Tembey datangna prabeda/ Nu ngagogoda bancana/ Datang pwah wedadara/ Deungeun pwah widadari.
...…

Anaking sanghyang atma/ Ulah tadi teuing eureun/ Sugan aya kamalinaan/ Sugan kabawa jeueung/ Sugan kabawa ku denge/ Tutur tutur aja lali/ Inget-inget haywa lupa/ Kena ku panyasarkeun/ Sanembal sanghyang atma/Samapun teuteuleu amat/ Da ing can lamuning daek/ Ja nyaho inya naraka/ Ja ngagawa tresna keneh.

Anakku Sanghiyang Atma, 

Nu nyarek henteu didenge/ Nu migi teu dipitineung/ Tonggoy kana pilaloan/ Mo lipi dina husireun/ Mawa na tineung sorangan/ Malikan katumbiri/ Malikan katumbiri/ Tuluy kana kuwung-kuwung/ Nyaleket di panonpoe/ Naglalar ka teja mentrang/ Nojerkeun batu pratiwi/ Ngarapet taraje demas.

Datang ka wekasina sabda kasuniya/ Lawan taya heuleut/ Beurang lawan wengi/ Datang ka bwah tingkah/ Eta kasorgaan/ Jawawuwa tingkah papa sangsaraan/ Liwat sadu undak ti inya/ Datang kana manarawang/ Katenjo para dewata/ Gunung Kendan Medang Menir/ Palungguhan para batara.

Di timur Batara Isora/ Kahyangan pirak putih/ Tihangna perak di ukir/ Bahana pirak sagala/ Dihateupan pirak cina/ Dituruban ku pirak/ Dililinggaan ku manik/ Disareyan pirak malaka/ Didingding ku pirak keling.

Imah manik dikarancang/ Warnanan ukir-ukiran/ Direka ditiru kembang/ Kahanan Hyang Isora/ Husireun nu ngawerati/ Dinya kasorgaanana

Ti kaler Batara Wisnu/ Kahyangan miru hireng/ Tihangna beusi diukir/ Bahana beusi sagala/ Dihateupan beusi cina/ Disarean ku malela/ Didingdingan ku beusi kuning/ Lilinggana beusi panamar/ Diukir bahana manik dikaranycang/ Warnana ukir-ukiran/ Diukir ditiru kembang/ Kahanan Batara Wisnu/ Husireun nu rampes twah/ Dinya kasorgaanana

Anaking sanghyang atma/ Manah cunduk mo dyajak/ Manah mo di undang/Nu tuhur teher laksana/ Teher herang tineung/ Manah cunduk kana panuhun/ Manah datang kana tangkal/ Manah nepi kana jati/ Manah deukeut kana anggeus/Datang ka ambu ka ayah.

Suka tanpa balik duka/ Wareg tanpa balik lapar/ Hurip tanpa balik pati/ Sorga tanpa balik papa/ Hayu tanpa balik hala/ Nohan tanpa balig wogan/ Moksa leupas tanpa balik wulan

Suka tanpa kembali duka Kenyang tanpa kembali lapar Hidup tanpa kembali maut, Bahagia tanpa kembali derita, Pasti tanpa kembali kebetulan, Buruk tanpa kembali baik, Lepas moksa tanpa balik lagi.

Twatwag ka jati niskala/ Luput ti para dewata/ Leupas ti sanghyang/ Tan hana kara/ Lenyep anyara cintya/ Kena rampes tanpa denge/ Kena suwung tanpa wastu/ Ka nu lengis tanpa kahanan/ Deung alitan/ Hanteu pati dipiganal/ Hanteu kasampak di luput/ Hanteu pabaur/ Hanteu dingeunah dicandu teka/ Hanteu barayana hanteu deungeun/ Sarwa tunggal wisesa

Nu maca inya/ Ulah dipipanaswasan/ Reungeukeun teher rasakeun/ Picarek teher turutan pun/ Atma milang sinurat ring merega/ Paying beunang numpi/ Di Gunung Kumbang pun/ Barur Ni Teja Putu Bancana/ Tilas sandi ti Jenggi/ Pangwedar beunang buyut Ni Darwit pun

Sangakwakwana mahala ka ing/ Lempurang dening sasaur/ Uraceuk loter/ Kadinya lacakeun yuyu cina/ Carita bisi kurang wuhana/ Leuwih longana

Lamun batri sasanga mancal luhur ma/ Ya tanpa milih tan sinungan pun/ Sambat aing nama Siwaya/ Da ngemis gamut wirahana pati/ Pantang panting sarasoti/ Nanu hamas haba jaja pun/ Kuta Wawatan,

Cag

(***)

Dari : Wahyu Wibisana, Buku Lima abad Sastra Sunda, Sebuah Antologi, Jilid I - Juni 2000, Saleh Sanasasmita dkk, Sewaka Darma – 1987

Demikianlah Artikel Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda, Semoga dengan adanya artikel singkat seperti Informasi postingan Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda ini, Anda benar benar sudah menemukan artikel yang sedang anda butuhkan Sekarang. Jangan lupa untuk menyebarluaskan informasi Naskah Sewaka Darma | Naskah Kuno Sunda ini untuk orang orang terdekat anda, Bagikan infonya melalui fasilitas layanan Share Facebook maupun Twitter yang tersedia di situs ini.

Iklan Atas Artikel

Iklan Tengah Artikel 1

Iklan Tengah Artikel 2

Iklan Bawah Artikel

close